پارچهی سوییت، سویید یا همان جیر، نوعی پارچه نرم و لوکس است که به خاطر بافت مخملیاش شناخته میشود. این پارچه از قسمت زیرین پوست حیوانات، معمولاً گاو، بره، بز یا گوزن ساخته میشود. به این لایه داخلی سمباده و برس زده میشود تا ظاهری صاف و خاص به آن ببخشند. جیر به دلیل داشتن ظاهر زیبا و نرمیاش در مد و طراحی لباس و اکسسوری بسیار ارزشمند است.
با وجود اینکه پارچه سوییت از دوام کمتری نسبت به چرم برخوردار است و همچنین بسیار نفوذپذیرتر از چرم است؛ (یعنی در مقابل نفود آب مقاومت بسیار کمتری دارد) به دلیل نرمی سطح آن بسیار مورد توجه قرار میگیرد. امروزه تا حد زیادی، پارچه سوییت حیوانی جای خود را به پارچههای سوییت مصنوعی دادهاند و در طیف گستردهتری در تولید لباس تا مبلمان و غیره از آن استفاده میکنند.
تاریخچه پارچه سوییت چیست ؟
لغت «جیر» (suede) برگرفته از اصطلاح کاملتر فرانسوی «gants de Suede» بوده که به معنای «دستکش سوئد» است. ریشهی این اصطلاح به دورهی رمانتیک باز میگردد، زمانیکه استفاده از دستکش چرم در فرانسه از محبوبیت زیادی برخوردار بوده است.
تولیدکنندگان با به کارگیری پوست داخلی نرم حیوانات به شیوهی جدیدی در تولید دستکشهایی بسیار نرمتر از چرم رسیدند. تا چند دهه بعد از آن، پارچهی سویید صرفاً در تولید دستکش استفاده میشد ولی کمکم در شکل گستردهتر برای تولید محصولاتی جدید مثل کاپشن، کفش و دیگر آیتمها مورد استقبال قرار گرفت.
تفاوت پارچه سوییت و چرم
پارچه سوییت یا همان جیر، دارای روکشی پرزدار است که گاهی اوقات به آن «چرب» میگویند. تفاوت اصلی این پارچه با چرم در ظاهر آن است چرا که اکثر انواع چرم دارای ظاهری صاف هستند، اما جیر مات است و بیشتر شبیه پنبه یا نوع دیگری از پارچه گیاهی به نظر میرسد تا پوست حیوانات.
مهمترین تفاوت جیر و چرم در میزان نفوذپذیری و ضدآب بودن است که چرم از مقاومت بسیاری بالایی در برابر نفوذ آب برخوردار است؛ درست برعکس پارچه سوییت. پارچه جیر پتانسیل زیادی در لکه شدن نیز دارد که جز نقاط ضعف آن به شمار میآید. یکی دیگر از تفاوتهای ظاهری بین چرم و سوییت در میزان ضخامت آنهاست. نازکی پارچه سوییت باعث شده در تولید محصولات بیشتری نسبت به چرم به کار گرفته شود.
“کفشهای جیر آبی”
پارچه جیر در طیف وسیعی از کاربردهای پوشاک و اکسسوری مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجایی که این پارچه نسبتاً ظریف است، در کاربردهای صنعتی مفید نیست. همانطور که اجرای الویس پریسلی از آهنگ «کفشهای جیر آبی» برای همیشه در حافظه فرهنگی و موسیقی جهان حک شده است، جیر نیز پارچهای محبوب برای تولید کفش است.
برای داشتن پارچه سوییت در طیف رنگی متفاوت باید از عمل رنگرزی استفاده کرد و رنگ جیر طبیعی که قهوهای است را به رنگ مورد نظر آبی، قرمز، سبز یا هر رنگ دیگری تغییر داد. همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم خاصیت لکپذیری زیاد پارچه سوییت موجب شده تا محدودیتهایی در تولید برخی محصولات مثل کفش وجود داشته باشد. بهتر است تنها در تولید کفشهای مجلسی از پارچه سوییت استفاده کرد. دلیل اصلی روی آوردن مشتریان به جیرهای مصنوعی نیز همین مساله لک شدن و مراقبتهای منظم از آن است.
در تولید کاپشن و محصولات دیگر نیز شرایط آب و هوایی حایز اهمیت است و بایستی تنها در هوای سرد و نه بارانی و برفی از آن استفاده کرد. در تولید کیفها نیز همین مساله صدق میکند. کیفهای تولید شده از پارچه سوییت لوکس و خاص هستند و در روزمره و استفاده مداوم کاربرد ندارد. سایر اکسسوریها از جمله کمربند، دستکش و … از موارد دیگری هستند که با پارچهی سوییت بسیار زیبا تولید میشوند.
مزایای پارچه سوییت چیست؟
- بادوام؛ پارچه سوییت با وجود داشتن ظاهری نازک اما از دوام بالاتر نسبت به پارچهی پنبهای و دیگر پارچهها برخوردار است. گفتنی است دوام پارچه سوییت مصنوعی و ضد لک بودن آن بیشتر از پارچهی جیر طبیعی است.
- ظاهر صاف و نرم؛ سوییت پارچهای بسیار نرم است و پرزهای صاف روی آن، بافت و تکسچر جذاب و لوکس به آن میدهد.
- قدرت جذب بالا؛ این ویژگی در پارچه سوییت موجب میشود رنگپذیری آن افزایش یابد و طیف گستردهتر و رنگهای زندهتری ایجاد نماید.
- انعطافپذیر؛ پارچه سوییت به دلیل داشتن انعطاف بسیار خوب، در تهیه محصولاتی که نیاز به غالبگیری دارند بسیار کارآمد عمل میکند.
- ماندگاری بالا؛ از آنجایی که سوییت نوعی چرم است، این پارچه میتواند برای مدت زمان نسبتا خوبی عمر کند اما همیشه در معرض پارگی و آسیب نیز قرار دارد.
انواع پارچه سوییت طبیعی
- جیر با منشأ حیوانی: نام دیگری برای چرم جیر طبیعی (از پوست یک حیوان واقعی)
- جیر شکافته شده: پارچهای ظریف که با شکافتن قسمت نرمتر زیرین پوست ساخته میشود. برای دستکش، آستر داخلی، تزئینات و روکش مبلمان عالی است.
- جیر تمامباف: یک جایگزین کمیاب و بادوام که از کل پوست استفاده میکند و قسمت سختتر رویی آن دستنخورده باقی میماند. برای لباسهای بیرونی مانند ژاکت مناسب است.
- جیر گاوی: از سایر انواع جیر بادوامتر است، اما بافتی خشن و نه چندان مجلل دارد. برای تولید کاپشن و کفش مناسب است.
- جیر پوست گوسفند: گزینهای نرم و سبک با پرزهای ریز. در تولید اکسسوریهای ظریف و گرانقیمت مانند دستکش رایج است.
- جیر پوست خوک: نوعی چرم جیر زبر اما بادوام که عمدتاً در کفش و کالاهای ورزشی استفاده میشود.
- جیر پوست بز: گزینهای محکم و صاف با بافتی نرم و یکدست. اغلب در اکسسوریهای لوکس مانند کیف پول و کمربند استفاده میشود.
انواع پارچه سوییت مصنوعی
- میکروجیر (جیر میکروفایبر): پارچهای مصنوعی ساخته شده از میکروفایبرهای بافته شده (اغلب پلیاستر) که نرم، مقرون به صرفه و مقاوم در برابر لکه است.
- جیر ممتاز: ترکیبی فوقالعاده از پلیاستر و پلیاورتان با بافتی واقع گرایانه که در پوشاک و فضای داخلی خودرو زیبا به نظر میرسد.
- پنبه جیر: پارچهای پنبهای قابل تنفس که برس زده و سمباده زده میشود تا ظاهری پرزدار و شبیه به جیر پیدا کند.
- ابریشم جیر: پارچهای سبک و ابریشمی طبیعی با سطحی نرم و مات که تا حدودی شبیه به جیر است.
در ادامه به جدیدترین ترند پاییز و زمستان ۲۰۲۵ یعنی پارچههای سوییت خواهیم پرداخت.
پارچه های سوییت، ترند پاییز/ زمستان ۲۰۲۵
در پاییز ۲۰۲۵، کیفهای جیر به سرعت به عنوان مد روز در این فصل ظهور کردند. این بافت غنی، بیسروصدا و در حال افزایش محبوبیت، در قالب ژاکت، چکمه و کمربند است؛ اما بهروزترین و ترندترین آیتم امسال، کیف جیر است که در پاییز امسال در مرکز توجه قرار گرفته است.
کیفهای جیر، از کیفهای دستی طراحان برجسته گرفته تا برندهای نوظهور کیف، که مورد تایید متخصصان مد و طراحان درجه یک و افراد مشهور مانند جنیفر لارنس و جیجی حدید هستند، خود را به عنوان جدیدترین کالای لوکس در هر مجموعه کیف مدرن تثبیت کردهاند. از کیفهای راحتی بزرگ و گشاد گرفته تا مدلهای طرحدار شرقی-غربی و کیفهای دستی لپتاپ، بهترین کیفهای جیر این فصل، جلوهای لوکس به کمد لباسهای پاییزی شما میبخشند.
کیف جیر به رنگ قهوهای شکلاتی همچنان پرفروش است، شکلاتی یک رنگ کلاسیک است که مشتریان فصل به فصل به آن روی میآورند. برای پاییز، شاهد سرمایهگذاری مشتریان روی جیر مشکی نیز هستیم که همان غنا و بافت را ارائه میدهد و در عین حال حس جاودانگی خاصی به آن میبخشد. در ادامه به نحوهی نگهداری محصولات با پارچهی سوییت میپردازیم.
چگونه از جیر محافظت کنیم؟!
اگرچه تخلخل سوییت باعث شکنندگی شدید پارچه میشود، اما کمی مراقبت از جیر میتواند تا حد زیادی از آن محافظت کند.
- یک لایه محافظ در نظر بگیرید: محصول با پارچه سوییت را به یک محل با تهویه مناسب ببرید و هرگونه پرز یا گرد و غبار را پاک کنید. یک لایه نازک از محافظ جیر تجاری را روی کل لباس، از جمله زیر بغل و لبه جیبها اسپری کنید. سالانه آن را تمدید کنید.
- از رطوبت دوری کنید: حتی با وجود یک لایه محافظ نو، بهتر است چرم جیر خیس نشود. وقتی باران پیشبینی میشود، ژاکت با پارچه سوییت خود را در خانه بگذارید، از قرار گرفتن زیر باران و برف خودداری کنید.
- خشک کردن به طور طبیعی: افرادی که از جیر استفاده میکنند و محتاط هستند، هنوز هم ممکن است در یک بارندگی غیرمنتظره گیر بیفتند. اگر اجازه دادهاید کت جیر شما خیس شود، آن را در دمای اتاق (دور از رادیاتور و نور خورشید) خشک کنید تا از آب رفتن آن جلوگیری شود. آستینها را با روزنامه پر کرده و از چوب لباسی برای حفظ شکل آن استفاده کنید.
- نگهداری هوشمندانه: جیر خود را در مکانی خنک و تاریک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید و از چوبلباسی برای جلوگیری از تغییر شکل کاپشنها و شلوارها استفاده کنید. به جای پلاستیک، یک روکش لباس قابل تنفس (پنبهای یا کتانی) انتخاب کنید، زیرا پلاستیک رطوبت را به دام میاندازد و باعث ایجاد کپک میشود.
- برس زدن منظم: مرتباً الیاف ریز و کرکی جیر را با یک برس جیر با موهای سیلیکونی برس بزنید تا کثیفیها از بین بروند و بافت مخملی آن حفظ شود. از برسهای ساینده استفاده نکنید زیرا میتوانند پارچه را خراشیده یا پاره کنند. برای نتیجهای تمیز و یکنواخت، به آرامی در همان جهت پرزها بکشید.
با توجه به آنچه که در مطلب فوق ذکر شد، پارچه سوییت از مشتقات حیوانات است و تا جای ممکن بهتر است در تولید محصولات جیر، از نوع مصنوعی آن استفاده شود تا در حفظ محیطزیست و پایداری محصولات قدم مهمی در صنعت مد و فشن، مبلمان و اکسسوری برداشته شود. شما در پاییز و زمستان ۲۰۲۵ کدام آیتم با پارچه سوییت را در کمد لباسهای خود جای دادهاید؟!